شیمی درمانی چیست؟


پاسخ افرادی که میخواهند بدانند شیمی درمانی چیست و چگونه به درمان سرطان کمک میکند در این بخش تووضیح داده شده است. به عنوان بخشی از فرآیندهای طبیعی بدن، سلول‌ها به صورت مداوم از راه تقسیم شدن، جایگزین می‌شوند. زمانی که سرطان ایجاد می‌شود، سلول‌ها به صورت کنترل ‌نشدنی و با سرعت غیرطبیعی تکثیر می‌شوند.


سلول‌های بیشتر و بیشتری تولید می‌شود و این سلول‌ها فضای بسیار زیادی را اشغال می‌کنند که در حقیقت در اختیار سلول‌های سالم و مفید بوده است. داروهای شیمی درمانی در توانایی تقسیم شدن سلول سرطانی مداخله می‌کنند. در این راستا ممکن است فقط از یک دارو یا ترکیبی از چند دارو در روند درمان سرطان با شیمی درمانی استفاده شود.


این داروها ممکن است به صورت مستقیم وارد جریان خون بشوند و به سلول‌های سرطانی سرتاسر بدن حمله کنند؛ یا به صورت اختصاصی فقط قسمت‌های سرطانی را هدف قرار دهند.




روش‏ های مختلف درمان با شیمی‏ درمانی


داروهای شیمی ‏درمانی به چندین صورت تجویز می‏شوند:

• روش تزریق عضلانی، زیرپوستی، به ‏طور مستقیم داخل مایع مغزی – نخاعی یا
• روش تزریق داخل ورید که از طریق آنژیوکت و یا از طریق یک پورت در وریدهای مرکزی بدن تجویز می‏گردد.
• روش تزریق داخل شریان که داروی شیمی‏ درمانی به‏ طور مستقیم معمولا در شریان‏های تغذیه‏ کننده تومور انجام می‏شود.
• روش خوراکی به‏ صورت قرص یا کپسول که بیمار می‏خورد.

عوارض جانبی کوتاه مدت شیمی درمانی


داروهای شیمی درمانی در سرتاسر بدن پخش می شوند. عوارض شیمی درمانی بستگی به داروهایی که دریافت می کنید و واکنش بدن به آنها دارد. ممکن است عوارض جانبی در طول پروسه درمانی شدیدتر هم بشود.


بیش تر عوارض جانبی زودگذر بوده و بلافاصله پس از اتمام دوره درمانی از بین می روند. در برخی موارد شیمی درمانی می تواند از خود اثرات طولانی مدت بر جای گذارد.

• ریزش مو
• خستگی
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• یبوست و اسهال
• زخم های دهان
• تغییرات پوست و ناخن
• افزایش خطر ابتلا به عفونت (به علت تعداد کم گلبول های سفید خون)
• آسیب عصبی (نوروپاتی)
• مشکلاتی در عملکرد شناختی که حافظه و تمرکز را تحت تأثیر قرار می دهد.

مکانیسم عمل در شیمی درمانی


مکانیسم عمل در شیمی درمانی و عملکرد دارو های شیمی درمانی به چند روش مختلف عمل می کنند:


سلول های سرطانی و سلول های سالم را از بین می برند.
تنها با سلول های سرطانی مقابله می کنند.
تومور ها را از عروق خونی در حال رشد، که به رشد سریع آن ها کمک می کنند، محروم می سازند.
به ژن های سلول های سرطانی حمله می کنند تا این سلول ها از بین بروند و نتوانند تومور های جدیدی ایجاد کنند.




توصیه های پزشکی در زمان شیمی درمانی از زبان متخصص شیمی درمانی


به طور خلاصه در صورت عدم وجود مشکلات خاص، صرفا توسط بهترین متخصص شیمی درمانی توصیه می شود رژیم غذایی متنوعی را همراه با وعده های غذایی مکرر و سبک دنبال شود. نکاتی که باید رعایت شود شامل موارد زیر است:


🎗 نوشیدن حداقل دو لیتر آب در روز در عملکرد بهتر کلیه ها و دفع صحیح دارو ها موثر است.


🎗 به دلیل بی اشتهایی در طول درمان، توصیه به مصرف چند وعده غذایی سبک می شود.


🎗 در صورت تهوع و استفراغ بهتر است از غذای خشک استفاده شود.


🎗 از مصرف نمک و ادویه جات جدا خودداری شود.


🎗 در صورت اسهال، برای جلوگیری از کم آبی، مصرف غذای سبک و افزایش مایعات مصرفی بسیار مهم است.


🎗 در صورت یبوست باید از مواد غذایی حاوی فیبر (میوه و سبزیجات) مصرف شود.


🎗 در طی شیمی درمانی برای تقویت ارگان های بدن مقدار زیادی کالری دریافت شود.


🎗 رژیم های غذایی با پروتئین بالا برای بیماران مبتلا به سرطان توصیه می شود، زیرا پروتئین به قوی شدن عضلات کمک می کند.


🎗 رژیم های قلیایی قدرت اکسیدانی و ضد سرطانی بالایی دارند که باعث جلوگیری و درمان سرطان می شود.


​
برخی خدمات کلینیک تخصصی دکتر مریم میرزایی مقدم متخصص رادیوانکولوژی


شیمی درمانی
رادیوتراپی-براکی تراپی
هورمون درمانی
ایمونوتراپی
درمان هدفمند




شیمی درمانی چیست و چگونه به درمان سرطان کمک می کند؟


شیمی درمانی به عنوان یک درمان سیستمیک در نظر گرفته می شود زیرا این داروها در سراسر بدن به جریان در می آیند و می توانند سلول های سرطانی را که به قسمت هایی از بدن، بسیار دورتر از تومور اصلی (اولیه) گسترش یافته اند (که به اصطلاح متاستاز گفته می شود) از بین ببرند. این امر باعث می شود که شیمی درمانی از روش هایی مانند جراحی و پرتو درمانی متفاوت باشد. در واقع شیمی درمانی یک نوع دارو درمانی است که از مواد شیمیایی قوی برای از بین بردن رشد سریع سلول ها در بدن استفاده می شود. شیمی درمانی اغلب در درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا سلول های سرطانی خیلی سریع تر از اکثر سلول های بدن رشد می کنند و تکثیر می شوند.


داروهای شیمی درمانی بسیاری در دسترس هستند که به تنهایی یا ترکیبی برای معالجه طیف گسترده ای از سرطان مورد استفاده قرار می گیرند. اگر چه این درمان روشی موثر برای بسیاری از انواع سرطان است اما این روش درمانی نیز خطر و عوارض جانبی به همراه دارد. برخی از عوارض شیمی درمانی خفیف و قابل درمان هستند، در حالیکه برخی دیگر می توانند عوارض جدی ایجاد کنند.


 






چرا از روش شیمی درمانی برای از بین بردن سرطان استفاده می کنیم؟
 


سه هدف اصلی برای شیمی درمانی در درمان سرطان وجود دارد: درمان، کنترل و تسکین
 


این درمان برای از بین بردن سلول های سرطانی در مبتلایان به سرطان استفاده می شود. دلایل مختلفی وجود دارد که می توان از شیمی درمانی برای درمان مبتلایان به سرطان استفاده کرد:


🎗 شیمی درمانی می تواند به عنوان اصلی ترین یا تنها درمان سرطان انتخاب و استفاده شود.
🎗 شیمی درمانی را می توان بعد از درمان های دیگر مانند جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی که ممکن است در بدن باقی مانده باشند، استفاده کرد.
🎗 بدن شما را برای سایر درمان ها آماده می کند: از شیمی درمانی می توان برای کوچک کردن تومور استفاده کرد و همچنین شیمی درمانی می تواند در کنار سایر درمان ها از جمله جراحی و پرتودرمانی برای کمک به بهبود سرطان مورد استفاده قرار بگیرد.
🎗 جهت از بین بردن علائم و نشانه ها در بدن بیمار بسیار موفق است. شیمی درمانی به از بین بردن علائم و نشانه های سلول های سرطانی کمک بسزایی می کند.




در هنگام انتخاب بهترین کلینیک شیمی درمانی در تهران به نکات زیر توجه کنید!
 
داشتن کادر مجرب
انجام پروسه درمانی به وسیله ی یک پرستار مجرب که دوره های درمان با داروهای ضد سرطان را سپری کرده است انجام می شود. دقت در حل کردن دارو بسیار مهم است؛ دوز دقیق، تجهیزات لازم برای حل کردن داروها، هودهای استاندارد مصرفی لازم است. بنابراین تجربه، آگاهی پرستاران مرکز در این زمینه بسیار مهم است. همچنین نظارت و بررسی های دقیق و مرتب توسط کادر درمان در خصوص میزان سرم باقی مانده، وضعیت بیمار و قرار گیری آنژیوکت و… لازمه ی موفقیت درمان و رفاه بیشتر بیماران است.


 


محیطی آسوده جهت راحتی بیمار و همراه ایشان
با توجه به احتمال طولانی بودن روند تزریق داروها، لازم است بیمار در آسایش و راحتی کامل قرار داشته باشد. امروزه در مراکز شیمی درمانی مجهز، صندلی ها و یونیت های راحتی برای انجام این روش درمانی تعبیه شده است تا بیماران قادر باشند اعضای بدن خود را (دست، سر، پا و … ) در هر موقعیتی که راحتی بیشتری دارند قرار دهند. دسترسی بیماران به نوشیدنی و خوراکی های مختلف، محیطی آرامش بخش، پاکیزه و عاری از استرس از دیگر شرایط ایده آل برای روند درمان سرطان است.






 


راهنمایی تغذیه ای بیمار توسط متخصص


مشاوره هایی در خصوص تغذیه بیماران، آگاه ساختن آن ها نسبت به عوارض احتمالی درمان و توصیه های مراقبتی از دیگر خدمات لازم در مراکز درمان سرطان می باشد. هدف اصلی تغذیه در بیمار مبتلا به سرطان ، حفظ کالری کافی برای ثبات وزن بیمار، پروتئین کافی برای تقویت سیستم ایمنی و بالابردن توانایی بدن است . مواد غذایی حاوی پروتئین، زخم را التیام داده و به سیستم ایمنی بدن کمک می کند .


 


آیا برای شیمی درمانی حتما باید به کلینیک تخصصی مراجعه کرد؟


پاسخ این سوال مثبت است مگر در شرایطی که به تشخیص پزشک متخصص بتوان در خانه، مطب یا بیمارستان اقدام به درمان کرد، در غیر این صورت باید روند درمان بیماری خود را در بهترین کلینیک شیمی درمانی در تهران آغاز نمایید.


 


توصیه های پزشکی بسیار مهم در طول درمان سرطان

• درصورت تداخل شیمی‌درمانی با سایر برنامه‌های درمانی مانند واکسیناسیون یا حوادث خاص با بهترین متخصص شیمی درمانی مشورت کنید.
• هر سؤال مرتبط با وضعیت سلامتی‌تان را یادداشت کرده و هنگام ویزیت بدون خجالت از پزشک یا پرستار سؤال کنید.
• داشتن روحیه قوی و پر شور می تواند درمان شما را به خوبی پیش ببرد، بنابراین برای آن که روحیه بسیار مثبت و مناسبی داشته باشید، می توانید به یک موسیقی مناسب که مورد علاقه تان است گوش فرا دهید و از آن لذت ببرید و مطمئن باشید این گونه اضطراب و استرس تان کنترل خواهد شد.
• در رژیم غذایی خود از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید . مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید .
• به هیچ عنوان درمان را نیمه‌کاره رها نکنید.